پیمان اسلو، اگر برای فلسطینان دستاورد چندانی نداشت، برای اسرائیل سکوی پرتابی شد تا نه تنها روابط خود را با هند گرما بخشد بلکه به کل حوزه آسیا- پاسفیک دسترسی یابد. در نتیجه گشوده شدن پای اسرائیل به این حوزه وسیع، این کشور با رقم فروش 4 میلیارد دلار تسلیحات به کشورهای این حوزه، بزرگ ترین صادر کننده سلاح به آسیا- پاسفیک است.
اینک و پس از سال ها از برقراری رابطه اسرائیل و هند، روی کار آمدن دولت چپ گرایی ناندرا مودی که به آرمان های قومگرایانه اش شناخته می شود، زمینه هرگونه همکاری میان دو کشور را فراهم ساخته است.
هند و اسرائیل: در مسیر تعمیق روابط نظامی
هند و اسرائیل به
سوی تعمیق هرچه بیشتر مناسبات دوجانبه گام
برمی دارند. اما، آنچه در مسیر این تعمیق روابط مهم تر از هر چیز دیگر به شمار می
رود، تحکیم و تعمیق روابط نظامی- امنیتی دو کشور است که بالقوه می تواند نگرانی
سرتاسر کشورهای میان این دو (از پاکستان گرفته تا لبنان) را دامن بزند.
نگرانی کشورهای
عربی آنگاه قابل درک است که دولت آقای ناندرا مودی (رهبر حزب تندرو هندو موسوم به
باهاراتا جاناتا) در جریان جنگ اخیر حماس و اسرائیل، جانب تل آویو را گرفت و در
فاصله اندکی از آن بحران، موافقت اصولی خود را برای خرید یک میلیارد دلار سلاح پیش
رفته از اسرائیل اعلام کرد.
تهران نیز به
نوبه خود روابط هند و اسرائیل رصد می کند. عمق نگرانی در تهران وقتی درک شد که هند
در سال 2007 ماهواره جاسوسی اسرائیل را به فضا ارسال کرد. پس از این همکاری بود که
رسانه های اسرائیلی گفتند پرتاب ماهواره جاسوسی اسرائیل توسط راکت هندی، آن کشور را
به یک همکار فعال در ارتقای امنیت اسرائیل مبدل کرده است.
در حالی که اسرائیل
دومین تأمین‌کننده تکنولوژی‌های مدرن دفاعی، سیستم‌های جنگ الکترونیک، موشکی و راداری
برای هند به شمار می‌آید، بدیهی است چنین مناسبات
گرمی بین دهلی- تل آویو از چشم ترکیه که روابط تیره ای با اسرئیل تجربه می کند،
نیز پنهان نمانده است.
اگر تا پیش از
این اسرائیل در اندیشه همکاری با کشورهای غیر عرب (ایران در زمان شاه و ترکیه)
بود، اینک با تحکیم روابط خود با هند در اندیشه همکاری با کشوری است که نه عرب
است نه مسلمان به ویژه آنکه دولت ناندرا
مودی و نتانیاهو مشترکات زیادی در یک دیگر می بینند. راه حل دولت ناندرا مودی برای
کشمیر و دولت نتانیاهو برای سرزمین های اشغالی (67) به کار بستن "مشت
آهنین" است.
در راستای این
همکاری های استراتژیک، قرار است برای اولین بار از زمان برقراری روابط میان هند و
اسرائیل، موشه یعلون وزیر دفاع اسرائیل در آینده نزدیک برای امضای یک قرارداد یک
میلیاردی به هند سفر کند. بر اساس این
قرارداد، اسرائیل متعهد می شود 8000 موشک ضد رزه از نوع "سبایک" و
15000 پهباد و همچنین سیستم دفاعی ضد موشک موسوم به "گنبد آهنین" را در
اختیار هند قرار دهد.
پیش از این هند
262 موشک از نوع "باراک" برای تجهیز نیرو دریایی خود را از اسرائیل
خریداری کرده بود . این موشک ها قرار است در سال 2015 تحویل هند شوند.
شکوفایی روابط نظامی
به نظر می رسد با
به قدرت رسید ناندرا مودی در هند، این کشور سیاست خارجی کاملا متفاوتی از گذشته را
در پیش گرفته است.
گو اینکه دهلی، اسرائیل
را در سال 1950 به رسمیت شناخته بود ولی تا دو دهه بعد به برقراری روابط کامل دیپلماتیک
با آن کشور نپرداخت. عمده ترین مانع، فضای ضداستعماری آن دوران، نقش فعال هند در
عدم تعهد و فشار کشورهای عربی و مسلمان بود. مسلمانان هند نیز به نوبه خود، خواستار
حمایت هند از فلسطین بودند. از سوی دیگر کشورهای عربی نیز درخصوص عدم ورود اسرائیل
به جنبش غیرمتعهدها به هندوستان فشار می آوردند.
با پایان جنگ سرد،
هند در جهت شکل‌دهی به سیاست جدید راهبردی خود، تغییرات قابل ملاحظه ای در سیاست
خارجی اش به عمل آورد. نتیجه آن شد که اینک با روی کار آمدن دولت ناندار مودی، دو
کشور توسعه روابط راهبردی را در دستور کار خود دارند. مثلا دیدار مهم وزیر دفاع هند
از اسرائیل در جولای 2014 سفر عالی ترین مقام نظامی هند به اسرائیل بود که طی آن
زمینه لازم برای دیدار رهبران دو کشور در حاشیه مجمع عمومی در سپتامبر 2014 فراهم شد.
طی این دیدار، دو
نخست وزیر به توافق اصولی برای همکاری در زمینه مسائل امنیتی، فناوری، جاسوسی و
غیر آن دست یافتند. این توافق چندان مهم بود که دفتر نخست وزیر اسرائیل طی اطلاعیه
ای با ابراز خرسندی از آن دیدار، آن را توافقی "محکم" توصیف کرد که
ابعاد آن "سر به فلک می کشد". اطلاعیه تاکید دارد که دیگر، دوران قطع
رابطه با هند (در دوران نهرو و گاندی) به پایان رسیده است.
نشانه این گرمی
روابط اینکه حجم روابط تجاری دو کشور اینک بالغ بر 5 میلیارد دلار در سال است و با
جهشی که در این روابط صورت گرفته انتظار می رود با سفر وزیر دفاع اسرائیل به هند
حجم روابط تجاری دو کشور به ویژه در اثر خرید تجهیزات و تسلیحات نظامی افزایش
چشمگیر نشان دهد.
تشنگی دو کشور
برای تعمیق روابط نظامی- امنیتی را آنگاه می توان به خوبی درک کرد که بدانیم
اسرائیل، بزرگ ترین دفتر وابسته نظامی خود را در هند دارد. با عنایت به این مثال و
مقابسه آن با روابط تنگاتنگ و استراتژیک اسرائیل و امریکا، روشن می شود که چه عطش
رو به فزونی در تعمیق مناسبات نظامی- امنیتی هند و اسرائیل وجود دارد.
پیمان اسلو: خروج اسرائیل از انزوا
امروز دیگر جای
تردید نیست که پیمان اسلو (1993)، جز نقشی بر ورق نیست. بر اساس این پیمان یاسر عرفات و اسحاق شامیر پذیرفتند در ازای
شناسایی اسرائیل توسط سازمان آزادیبخش فلسطین، دولت خودگردان فلسطین در اراضی
محدود تشکیل گردد. معنای این پیمان این بود که دو طرف پذیرفتند "مذاکره"
را جانشین "مبارزه" کنند. چنین توافقی، چهره اسرائیل را برای پی ریزی
روابطی مستحکم با هند ترمیم کرد.
گرچه پیمان اسلو
را دیگر می توان فراموش شده دانست، اما، مشروعیتی که اسرائیل به عنوان کشوری صلحجو
در سایه این پیمان کسب کرد، موانع سیاسی برای همکاری اسرائیل و هند (عضو موسس عدم
تعهد) را برطرف کرد. چنین شد که به لطف پیمان اسلو، رابطه سرد اسرائیل و هند (بر
اساس اصولی که نهرو – یکی از بنیانگذارن عدم تعهد- بنا نهاده بود) به پایان رسید.
پیمان اسلو، اگر
برای فلسطینان دستاورد چندانی نداشت، برای اسرائیل سکوی پرتابی شد تا نه تنها
روابط خود را با هند گرما بخشد بلکه به کل حوزه آسیا- پاسفیک دسترسی یابد. در
نتیجه گشوده شدن پای اسرائیل به این حوزه وسیع، این کشور با رقم فروش 4 میلیارد
دلار تسلیحات به کشورهای این حوزه، بزرگ ترین صادر کننده سلاح به آسیا- پاسفیک
است.
اینک و پس از سال
ها از برقراری رابطه اسرائیل و هند، روی کار آمدن دولت چپ گرایی ناندرا مودی که به
آرمان های قومگرایانه اش شناخته می شود، زمینه هرگونه همکاری میان دو کشور را
فراهم ساخته است.
بی دلیل نیست
اطلاعیه دفتر نتانیاهو بر این نکته دست می نهد که روابط دو کشور اینک به قدری
گسترده است که "سر به فلک می کشد." چنین باوری ناشی از آن است که با به
قدرت رسیدن دو رهبر چپگرا و قوم گرا در اسرائیل و هند زمینه برای هرگونه همکاری
میان کشورهای شان فراهم است.
در ارزیابی درست
اسرائیل، هندوستان قدرتی در حال ظهور در آسیا است که تحکیم روابط با آن می‌تواند بر
روندهای جاری استراتژیک منطقه‌ای تأثیر بسزا برجا گذارد.
http://www.radiozamaneh.com/204493
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر