خارج نشدن
آبرومندانه دولت روحانی از پرونده هسته ای همان و قوت گرفتن مخالفان داخلی اش
همان.
چه استبعادی دارد
که در صورت شکست دولت روحانی، داعشی های جمهوری اسلامی با داعشی های خلافت اسلامی
همسو شوند. قاعده پذیرفته شده ای وجود دارد که دشمن دشمن من، دوست من است.
به شرحی که گفته شد، به نظر می رسد دولت حسن روحانی
فاقد اهرم موثر و کارت برنده در مذاکرات هسته ای است. تنها فاکتوری که "شاید"
دولت اوباما مد نظر دارد اینکه مبادا سقوط دولت روحانی منتهی به قدرت گرفتن داعشی های ایران شود.
کارت های تهران در آخرین دور مذاکرات هسته ای
آخرین دور
مذاکرات هسته ای ایران و 5+1 از روز 18 نوامبر آغاز شده است. ایران خواستار لغو
تمامی تحریم ها و حفظ توان ظرفیت غنی سازی خود است. این دو موضوع خود مباحث فنی
عریض و طویلی را در بر دارد که از حوصله بحث خارج است. اما، خواست تهران هرچه
باشد، پرسش این است که نسبت مطالبات تهران با کارت هایی که برای چانه زدن در دست
دارد چیست؟ بدیهی است که هرچه کارت های بیشتری در دست مذاکره کنندگان باشد، توان چانه زنی بیشتر
دارند و هرچه توان چانی زنی بیشتر باشد، احتمال دستیابی به مطالبات بیشتر خواهد
بود. کارت های تهران در آخرین دور مذاکرات هسته ای (اگر تمدید نشود) چیست؟
نقشه راه دولت روحانی در مذاکرات هسته ای
با رفتن احمدی
نژاد و استقرار دولت حسن روحانی، تغییری بنیادین در سیاست هسته ای ایران شکل گرفت.
کلید روحانی برای گشایش درهای بسته، حل پرونده هسته ای بود.
شتاب او تا آنجا
بود که در آغاز از ضرب الاجل سه ماهه برای حل و فصل پرونده هسته ای یاد می کرد. پس
از توافق ژنو (نوامبر 2013) ضرب الاجل شش ماهه ای مورد توافق قرار گرفت که بعدا شش
ماه دیگر نیز تمدید شد. 24 نوامبر 2014 در صورت عدم تمدید، پایان ماراتن مذاکراتی
است که یک سال به طول انجامیده است.
نقشه راه روحانی
برای این مذاکرات نفس گیر که به وقت اضافه کشیده عبارت بود از:
1- مشروعیت
تیم مذاکره کننده: بهره جستن از ظرفیت انتخاباتی که با مشارکت 72 درصدی مردم
منتهی به روی کار آمدن دولت روحانی شد، محور مانورهای هسته ای روحانی بود. به این
ترتیب مشروعیت مخدوش شده نظام در انتخابات 88 تا حدی به تیم مذاکره کننده بازگشت
تا بر خلاف تیم احمدی نژاد که نمی توانست ادعا داشته باشد نماینده مردم است، تیم
روحانی این ادعا را داشته باشد.
این فاکتور طی
یکسال و نیم گذشته تا اندازه ای رنگ باخته است چرا که با مداخلات مستقیم علی خامنه
ای در پرونده هسته ای، طرف های غربی دریافته اند که طرف مذاکره کننده خامنه ای است
نه روحانی.
بی دلیل نیست که
اوباما در آخرین مکاتبات خود، خامنه ای را مخاطب نامه خود قرار داده و نه روحانی را.
خامنه ای چهره شاخص قدرت غیرمنتخب است که مشارکت 72 درصدی سال 92 دخلی در مشروعیت آفرینی
برای او نداشت و ندارد.
مانور تیم مذاکره
کننده ایران حول محور فتوای هسته ای خامنه
ای مبنی بر حرمت تولید سلاح هسته ای گواه روشنی است که مدار مذاکرات حول محور
خامنه ای می چرخد و نه روحانی.
2- دیپلماسی نفت: علاقمندی سرمایه گذاران خارجی در صنعت نفت
ایران در صورت رفع موانع بر کسی پوشیده نیست. وجود چنین ولعی موجب شد تا وزارت نفت
با هدایت بیژن زنگنه ایران را آماده واگذاری پروژه های نفتی به سرمایه گذاران غربی
نشان دهد. زنگنه خود گفته بود که "در
شرايط موجود پس از وزير خارجه، وزير نفت با يک ديپلماسي فعال انرژي نقش وزير دوم خارجه
را ايفا مي‌کند."
پیشنهاد های چرب
و شیرین نفتی به عنوان برگی در دستان مذاکره کنندگان ایرانی همیشه ابزار موثری
بوده و هست ولی نمی توان باور داشت که نفت
برگ برنده مذاکرات هسته ای است در حالی که کاهش تولید نفت ایران از یک سو و کاهش
قیمت آن در هفته های اخیر از سوی دیگر، تهدیدی برای اقتصاد رنجور شده است. در چانه
زنی های هسته ای، چرا غرب باید خود را علاقمند به سرمایه گذاری در صنعت نفت ایران
نشان دهد در حالی که کاهش تولید و کاهش قیمت نفت خود به تهدیدی برای جمهوری اسلامی
تبدیل شده و در عمل به برگی در دست طرف غربی تبدیل شده است.
3- شکاف میان اروپا و امریکا: در دولت خاتمی هنگامی که حسن روحانی شخصا عهده
دار پرونده هسته ای بود مواضع تروئیکای اروپایی (آلمان، فرانسه و انگلیس) فاصله
های زیادی از دولت جرج بوش داشت. روحانی به خوبی از این شکاف بهره برده بود.
اما، اینک در دور
جدید مذاکراتی که تحت سرپرستی حسن روحانی انجام می پذیرد نه تنها شکافی بین امریکا
و متحدان اروپایی اش دیده نمی شود بلکه بعضا دیده شده کشورهای اروپایی گوی سبقت را
از امریکا نیز ربوده اند. برای مثال تحریم بانک مرکزی ایران یعنی پا نهادن بر
شریان حیاتی یک کشور نه به پیشنهاد امریکا بلکه به پیشنهاد اروپا علیه ایران به
اجرا گذاشته شد.
بنا بر این، در
مقطع کنونی هیچ شکافی در دو سوی آتلانیک در اعمال فشار بر ایران دیده نمی شود.
4- شراکت با امریکا در رفع بحران های منطقه ای: ظهور داعش به
عنوان پدیده تروریسم تکفیری، تهدید مشترکی برای ایران، امریکا، اروپا و کل منطقه
است. حضور ایران در ائتلاف علیه داعش، قطعا در موفقیت بیشتر ائتلاف تأثیر دارد.
اما، در جریان
شکل گیری ائتلافی مرکب از 40 کشور جهان، دیدیم که از ایران برای حضور در این
ائتلاف دعوت به عمل نیامد. جمهوری اسلامی نیز بیمناک از اینکه هدف ائتلاف برای
سرکوب داعش منتهی به سرنگونی بشار اسد شود، روی خوش برای حضور در ائتلاف نشان
نداد. اینک هفته هاست که ائتلاف بدون همکاری ایران، مبادرت به سرکوب داعش کرده
است. بنابر این، این برگه برای چانه زنی در پرونده هسته ای فاقد کارایی شده است.
اوباما و دولت امید
درجه پراگماتیست
بودن حسن روحانی را باید در آنجا یافت که در کمپین انتخباتی خود گفته بود
"امریکا کدخدای جهان است". این اعتقاد بنیادین روحانی بود که منتهی به
گفتگوی تلفنی او با اوباما شد؛ گفتگویی که به محض مراجعت از نیویورک، خودرو او
مورد حمله و سنگ اندازی قرار گرفت و خامنه ای آن مکالمه را "نابجا"
توصیف کرد.
پر واضح است که
دولت تدبیر و امید، دشمنان داخلی خود را دارد؛ هم آنان که انواع سنگ اندازی را در
مجلس و بیرون مجلس (دلواپسان) در کار دولت او اعمال کرده اند.
خارج نشدن
آبرومندانه دولت روحانی از پرونده هسته ای همان و قوت گرفتن مخالفان داخلی اش
همان.
چه استبعادی دارد
که در صورت شکست دولت روحانی، داعشی های جمهوری اسلامی با داعشی های خلافت اسلامی
همسو شوند. قاعده پذیرفته شده ای وجود دارد که دشمن دشمن من، دوست من است.
به شرحی که گفته
شد، به نظر می رسد دولت حسن روحانی فاقد اهرم موثر و کارت برنده در مذاکرات هسته
ای است. تنها فاکتوری که "شاید" دولت اوباما مد نظر دارد اینکه مبادا
سقوط دولت روحانی منتهی به قدرت گرفتن داعشی های ایران شود.
http://www.radiozamaneh.com/188204
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر