به نظر می رسد امیر
کویت به عنوان رییس دوره ای شورای همکاری خلیج فارس در شرایط بحرانی منطقه،
عقلانیتی را در سیاست خارجی دولت روحانی (سیاست تعامل سازنده) می بیند که بتواند میانجیگر
روابط تهران و ریاض باشد؛ روابطی که در صورت بهبود، بی تردید اثر مثبت خود را بر
فرو نشاندن آتش جنگ داخلی سوریه خواهد گذاشت.
دیدار امیر کویت از تهران با اولویت موضوع سوریه
دیدار شیخ صباح
احمد الصباح امیر کویت از ایران در مورخ 11 خرداد 93 را باید از زوایای چند دیداری
بسیار مهم ارزیابی کرد. از زمان انقلاب 1357 تاکنون و به رغم فراز و فرود های
بسیار در روابط ایران و کویت، هرگز امیر کویت از ایران دیدار نداشت. این اولین
دیدار امیر کویت از تهران از زمان انقلاب 57 است. همین یک دلیل کافی است که دیدار
او را واجد اهمیت کند.
امیر کنونی کویت،
کسی است که در مقام وزیرخارجه کویت با فاصله اندکی از استقرار جمهوری اسلامی ضمن
دیدار از ایران، نظام سیاسی جدید ایران را به رسمیت شناخت.
اینک او در مقام امیر این کشور و در پاسخ به
دعوت حسن روحانی در حالی از تهران دیدار می کند که تنش میان دو کشور در زمان دولت
احمدی نژاد تا آنجا بالا گرفت که در اقدامی بی سابقه کویت سه دیپلمات ایرانی را در
فروردین 1390 اخراج و متقابلا تهران نیز سه دیپلمات کویتی را اخراج نمود.
اخراج سه دیپلمات
ایرانی در پی آن صورت گرفت که یک دادگاه کویتی سه نفر از جمله دو تبعه ایران را به
اتهام جاسوسی، به اعدام محکوم کرد. در متن لایحه قضایی این دادگاه کویتی نام سه دیپلمات
ایرانی به عنوان رابطین آن سه متهم آمده بود.
در وصف فضای
ملتهب آن دوران همین بس که سه نماینده پارلمان کویت خواستار اخراج همه اعضای سفارت
ایران و توقف تمامی همکاری ها با ایران از جمله سفرهای هوایی و دریایی میان دو کشور
شده بودند.
اینک در کمتر از
یک سال از استقرار دولت حسن روحانی ناگزیر باید موضوع مهمی در دستور مذاکرات سفر
امیر کویت قرار داشته باشد که پس از 36 سال و آن هم پس از روابط ملتهبی که منجر به
اخراج دیپلمات های دو کشور شد، این سفر صورت می گیرد.
علیرضا عنایتی
سفیر ایران در کویت در اشاره ای به دستور مذاکرات مهمی که طرفین به آن اشاره نکرده
اند، گفته که این دیدار "در شرایطی دشوار و تحولاتی پیچیده در منطقه"
صورت می گیرد.
سوریه: باتلاقی برای همگان
به طور کلی سه
محور اصلی برای سفر امیر کویت به تهران می
توان برشمرد. این سه عبارتند از:
-
تقویت روابط
دوجانبه
-
بهبود روابط
کشورهای دو سوی خلیج فارس
-
رایزنی برای
بحران سوریه
اگرچه موضوعات
دوجانبه عدیده ای از جمله تعیین خط فلات قاره میان ایران و کویت و بسیاری محورهای
همکاری اقتصادی و سیاسی و فرهنگی در این دیدار به گفتگو گذاشته می شود ولی هیچ یک
از موضوعات دوجانبه، معنا بخش سخن سفیر ایرانی نیست که انجام این سفر را در بستر "تحولات
پیچیده منطقه" توصیف کرده است.
واقعیت این است
که حتی روابط شکرآب تهران- ریاض نیز متاثر از جنگ داخلی سوریه است که به جنگی
نیابتی میان ایران و عربستان تبدیل شده است.
هاشمی رفسنجانی، معمار
روابط تهران- ریاض پس از فوت آیت‌الله خمینی، اخیراً در مصاحبه‌ای با روزنامه انتخاب مناسبات
دو کشور را «خیلی تیره» و حاصل «تندروی» هر دو طرف توصیف کرده است.
با بروز برخی ناآرامی‌ها
در مناطق شیعه‌نشین عربستان، ریاض تردیدی به خرج نداد تا انگشت اتهام را به سوی جمهوری
اسلامی نشانه رود. این اتهام سنگین در پی آن بود که حمایت آشکار جمهوری اسلامی از شیعیان
بحرین، عملاً تعارض منافع تهران – ریاض را به اوج خود رسانده بود.
متقابلا در پی
انفجار محل نمایندگی ایران در بیروت در مورخ ۲۹ آبان ۱۳۹۲ شخصی همچون سید حسن
نصرالله نیز انگشت اتهام را به سوی عربستان نشانه گرفت.
این همه دلیل آن
است که به رغم دعوت رسمی وزیرخارجه عربستان از همتای ایرانی اش برای شرکت در اجلاس
وزیران خارجه سازمان همکاری اسلامی، ظریف به بهانه هم زمانی آن با مذاکرات هسته ای
از حضور در آن طفره رفته است.
در دو قطبی شدن
تحولات سوریه همین بس که تهران و ریاض دو تأمین کننده اصلی توان مالی، تسلیحاتی و
لجستیکی دوسوی جنگ داخلی سوریه هستند در حالیکه بیم افروخته شدن جنگ شیعه و سنی در
اثر جنگ داخلی سوریه به شدت منطقه را تهدید می کند به ویژه اگر در یاد آوریم که
اخضر ابراهیمی و پیش از آن کوفی عنان به عنوان دو میانجیگر بین الملل در بحران
سوریه از مقام خود استعفا دادند تا نشانی از آن باشد که گویا طرفین جنگ و حامیان
آنها فعلا به راه حلی جز راه نظامی نمی اندیشند.
گفتنی است که
مزید بر ناکارآمدی میانجیگری کوفی عنان و اخضر ابراهیمی، سفر چهار تن از اعضای “بنیاد متنفذین” متشکل از کوفی عنان
دبیرکل سابق سازمان ملل متحد، مارتی آهتیساری رئیس جمهور پیشین فنلاند، اسقف دزموند
توتو اسقف کیپ تاون و ارنستو زدیلو رئیس جمهور پیشین مکزیک، نیز با شکست رو به رو
شد.
کنترل نکردن
بحران سوریه حال که میانجیگران بین المللی از انجام وظایف خود عاجز شده اند، به مثابه
کبریتی است بر لبنان که عینا متاثر از نفوذ کشورهای ایران و عربستان است. بنابر
این، سر ریز شدن جنگ داخلی سوریه به لبنان نه تنها نامحتمل نیست بلکه درگیریهای
طائفی بر سر بحران سوریه که چندباری با مداخله ارتش لبنان کنترل شد، می تواند این
کشور را به سوریه دوم مبدل سازد.
امیرکویت: میانجیگری میان تهران- ریاض
کویت یکی از شش
کشور شورای همکاری خلیج فارس است که اینک ریاست آن را برعهده دارد.
روی باز دولت
روحانی در بهبود روابط با کشورهای عرب منطقه منجر به آن شد که محمدجواد ظریف،
وزیرخارجه ایران به تک تک کشورهای شورا از جمله کویت، امارات ، قطر و عمان (به
استثنای عربستان و بحرین) سفر کند.
به نظر می رسد امیر
کویت به عنوان رییس دوره ای شورای همکاری خلیج فارس در شرایط بحرانی منطقه،
عقلانیتی را در سیاست خارجی دولت روحانی (سیاست تعامل سازنده) می بیند که بتواند میانجیگر
روابط تهران و ریاض باشد؛ روابطی که در صورت بهبود، بی تردید اثر مثبت خود را بر
فرو نشاندن آتش جنگ داخلی سوریه خواهد گذاشت.
در ماه اسفند 92 حسن
روحانی طی سفری به سلطان نشین عمان، گفته بود "ایران دست برادری خود را به سوی
همه کشورهای منطقه دراز می کند." سفر امیر کویت با این هدف صورت می گیرد که
این گفته روحانی را به بوته آزمایش گذارد.
http://www.radiozamaneh.com/149966
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر