سعد حریری نخست وزیر جدید لبنان؛ سهم حزب الله از کابینه چه خواهد بود؟

باید منتظر ماند و دید که آیا حزب الله خواهد توانست پس از به ریاست رساندن نامزد خود (میشل عون)، سهم چشمگیری از کابینه را نیز نصیب خود کند؟ به بیان ساده ترکیب دولت ائتلاف حریری وزن کشی سیاسی برای سنجش وزن هر یک از جریانات سیاسی به ویژه حزب الله خواهد بود

سعد حریری نخست وزیر جدید لبنان؛ سهم حزب الله از کابینه چه خواهد بود؟

پس از دو سال و نیم از ناتوانی جریان های سیاسی لبنان برای انتخاب سیزدهمین رییس جمهور این کشور، اینک شاهد شتابی قابل ملاحظه در تحولات این کشور هستیم. شتاب تحولات در این کشور کوچک ولی مهم را می توان از انتخاب رییس جمهور جدید (میشل عون) در 31 اکتبر 2016 و سپس حکم او به سعد حریری برای تشکیل کابینه در 3 نوامبر دریافت. بدین گونه لبنان در کمتر از یک هفته دارای رییس جمهور جدید و نخست وزیر جدید شده و از این به بعد باید منتظر ترکیب کابینه ای باشیم که سعد حریری موظف به تشکیل آن شده است.

علی اکبر ولایتی انتخاب میشل عون نامزد حزب الله برای تصدی ریاست جمهوری لبنان را پیروزی حسن نصرالله توصیف کرده بود. اگر چنین باشد باید پرسید آیا موظف شدن سعد حریری (رقیب حسن نصر الله) برای تشکیل کابینه، رویدادی به ضرر حزب الله نیست؟

این پرسش وقتی از اهمیت برخوردار است که به یاد آوریم سعد حریری دست کم در دو موضوع مهم با حزب الله در مخالفت جدی قرار دارد. نخست اینکه او خونخواه پدرش است. رفیق حریری (پدر سعد حریری) طی حادثه ای تروریستی در سال 2005 که سعد حریری آن را منتسب به حزب الله و سوریه می داند، کشته شد. دوم اینکه سعد حریری به طور جدی مخالف نفوذ سوریه در لبنان است همچنان که مخالف مداخله حزب الله در جنگ داخلی سوریه به نفع بشار اسد است.

چنان که می دانیم سعد حریری از نظر مواضع سیاسی مخالف سوریه (همپیمان تهران و حزب الله) و مورد حمایت عربستان است. او متولد ریاض و دارای تابعیت عربستان است. همسر و سه فرزندش مقیم عربستان هستند و کمتر در لبنان بسر می برند. ورود او به عرصه سیاست پس از آن بود که پدرش رفیق حریری نخست وزیر پیشین لبنان طی یک حادثه بمبگذاری کشته شد. با ورود سعد حریری به عرصه سیاست و تصدی پست نخست وزیری از سال های 2009 تا 2011، او انگشت اتهام را در ترور پدرش به سوی سوریه و حزب الله گرفت. در نتیجه کابینه او پس از افت و خیزهای بسیار به دلیل آنکه حزب الله وزیران خود را از کابینه بیرون کشید، سقوط کرد.

به این ترتیب، باید دید حریری با تجربه ای که از شکست دور پیشین نخست وزیری اش دارد چگونه خواهد توانست ترکیبی از وزیران را در کابینه به وجود آورد که همچون گذشته در معرض فروپاشی نباشد؟

دشواری که حریری برای تشکیل کابینه خود با آن رو به روست ناشی از آن است که کابینه او مانند بار گذشته کابینه ای ائتلافی خواهد بود. بنا بر این، او مسیر دشواری از چانه زنی های سیاسی با دیگر احزاب و جریانات سیاسی به ویژه حزب الله را پیش رو دارد.

تا همین جا، اختلاف حریری و حزب الله در دو موضوع یاد شده اختلاف جدی است. روشن است که اگر او به دنبال شناسایی قاتلین پدرش باشد و یا اگر بخواهد فاصله ای بین حزب الله و سوریه ایجاد کند عملا با کارشکنی حزب الله در شکل گیری کابینه اش مواجه خواهد بود.

روزهای آینده گواه آن خواهد بود که آیا این دو جریان رقیب یعنی یک جریان به رهبری حریری و دیگری به رهبری نصرالله به درک مشترک برای همکاری جهت نجات لبنان از وضعیت بغرنجی که در آن بسر می برد رسیده اند یا خیر؟ اگر چنین درک مشترکی حاصل نیامده باشد، دولت حریری یا نخواهد توانست کابینه ائتلافی را تشکیل دهد یا در صورت تشکیل، از ثبات کافی برای اداره کشور برخوردار نیست.

چنان که گفته شد اختلافات جدی بین سعد حریری و نصر الله یکی در پرونده قتل رفیق حریری و دیگری در مساله جانبداری حزب الله از بشار اسد وجود دارد. با این حساب باید منتظر ماند و دید که سهم حزب الله در کابینه حریری چند نفر از وزیران است؟ و اساسا حریری موفق به تشکیل کابینه ائتلافی خواهد شد یا نه؟ و اگر چنین شد عمر کابینه او چه قدر خواهد بود؟

دشواری های حضور حزب الله در کابینه

اگرچه تهران از انتخاب نامزد حزب الله یعنی میشل عون برای ریاست جمهوری لبنان خرسند است، اما، بعید بتوان باور داشت که از نخست وزیری حریری خرسند باشد. از یاد نباید برد که پست ریاست جمهوری لبنان بیشتر یک پست تشریفاتی است در حالی که پست نخست وزیر پست اجرایی است و نخست وزیر از قدرت بیشتری نسبت به رییس جمهور برخوردارد است.

صرف نظر از اختلافات حریری و نصرالله نباید از یاد برد که در اثر تلاش های ریاض، اینک حزب الله توسط دو نهاد مهم یعنی اتحادیه عرب و سازمان همکاری اسلامی در شمار سازمان های تروریستی قرار دارد.

در پی این اقدامات ایذائی ریاض علیه حزب الله، نصر الله عربستان را همسو با اسرائیل از عوامل "فتنه انگیز" در لبنان توصیف کرده بود. او همچنین گفته است که :"برخی از گروه های لبنانی هستند که امیدوارند عملیات طوفان قاطعیت[عملیات نظامی عربستان علیه حوثی ها] مانند یمن در لبنان هم تکرار شود".

از همه مهم تر نباید از خاطر دور کرد که سعد حریری در شرایطی موظف به تشکیل کابینه و احیانا دعوت از حزب الله برای حضور در کابینه شده که بانک های لبنانی به درخواست دولت امریکا حزب الله را تحت تحریم بانکی خود قرار داده اند. (مراجعه شود به: بانک مرکزی لبنان «۱۰۰ حساب بانکی» گروه حزب‌الله را مسدود کرد)

بنا به تحریمی که اینک توسط بانک های لبنانی بر نهادها و شخصیت های وابسته به حزب الله اعمال شده حتی حساب بانکی دو تن از نمایندگان حزب الله در پارلمان مشمول تحریم بانکی قرار گرفته است. بنابر این حتی اگر حریری اراده ای بر تشکیل کابینه ائتلافی خود با حضور اعضای حزب الله داشته باشد، کابینه خود را با مشکل مواجه خواهد ساخت.

به رغم همه این وضعیت بغرنجی که برای حزب الله در درون لبنان از یک سو و در جنگ سوریه از سوی دیگر به وجود آمده نمی توان منکر شد که حزب الله بازیگری مهم و موثر در معادلات داخلی این کشور است که نادیده گرفتن آن عملا ناممکن است.

با تمام این اوصاف، باید منتظر ماند و دید که آیا حزب الله خواهد توانست پس از به ریاست رساندن نامزد خود (میشل عون)، سهم چشمگیری از کابینه را نیز نصیب خود کند؟ به بیان ساده ترکیب دولت ائتلاف حریری وزن کشی سیاسی برای سنجش وزن هر یک از جریانات سیاسی به ویژه حزب الله خواهد بود.

http://www.radiofarda.com/a/f35_lebanon_hezbollah_alizadeh/28100702.html