حال تصور کنید که در تنش حاکم میان تهران و ریاض، عربستان بتواند جمهوری
اسلامی را از تنها نهاد و مهم ترین نهاد اسلامی یعنی سازمان همکاری اسلامی اخراج
یا تعلیق کند. حتی تصور چنین رویدادی، تصوری مهیب است که کشوری با داعیه ام القرا
بودن و رهبری با داعیه ولی امر مسلمین بودن، از سازمان همکاری اسلامی اخراج شود.
عربستان به دنبال اخراج جمهوری
اسلامی از سازمان همکاری اسلامی
نظام حاکم بر ایران یکی از پایه های مشروعیت خود را "اسلامی" بودن
نظام می داند. نظام جمهوری اسلامی همچنین خود را اُم القُرا (مادرشهر) جهان اسلام
و رهبر خود را "ولی امر مسلمین جهان" می داند. هزینه ای که نظام جمهوری
اسلام در ترسیم این مشروعیت خرج کرده بر کسی پوشیده نیست.
حال تصور کنید که در تنش حاکم میان تهران و ریاض، عربستان بتواند جمهوری
اسلامی را از تنها نهاد و مهم ترین نهاد اسلامی یعنی سازمان همکاری اسلامی اخراج
یا تعلیق کند. حتی تصور چنین رویدادی، تصوری مهیب است که کشوری با داعیه ام القرا
بودن و رهبری با داعیه ولی امر مسلمین بودن، از سازمان همکاری اسلامی اخراج شود.
از این دردناک تر اینکه اگر این رویداد تلخ توسط رقیب منطقه ای ایران یعنی
عربستان سعودی اتفاق بیافتد، تلخی آن صد چندان خواهد بود.
اما، آیا قرار است جمهوری اسلامی از سازمان همکاری اخراج یا تعلیق شود؟ پاسخ
را باید در اقدامات ایذائی جویا شد که ریاض با بهره بردن از دیپلماسی سازمانی در
صدد اجرای آن است. بنا به اعلام شبکه العربیه (وابسته به عربستان) شورای روابط بین
الملل خلیج فارس از کشورهای اسلامی درخواست کرده تا به دلیل آنچه این شورا "رفتارهای
زیانبار و فرقه گرایانه ایران" نامیده جمهوری اسلامی را از سازمان کنفرانس
اسلامی اخراج کند.
تا اینجای کار چنین درخواستی جز یک تقاضای غیرالزام آور نیست ولی آنچه مهم است
بازتاب این خبر است که جمعی از کشورهای منطقه برای اولین بار در تاریخ روابط ایران
و عرب، خواستار اخراج ایران از سازمان همکاری اسلامی شده اند.
صرف چنین درخواستی خود لطمه حیثیتی برای هر کشوری می تواند باشد حتی اگر صورت
واقع به خود نگیرد. گرچه اِعمال چنین تنبیهی بر ضد جمهوری اسلامی تا اینجا چیزی در
حد لفظ است ولی از یاد نباید برد که چهار سال پیش از این، سازمان همکاری اسلامی با
اجماع آراء عضویت سوریه (متحد ایران) را در این سازمان به حالت تعلیق در آورده
است. در آن رأی گیری تنها مخالف بر ضد تعلیق عضویت سوریه در سازمان همکاری اسلامی،
ایران بود.(مراجعه شود به: پیام اجلاس مکه)
اینک شواهدی در دست است که برخی کشورهای عربی به ویژه عربستان سعودی به دنبال
اعمال سناریوی مشابه هستند با این تفاوت که این بار جمهوری اسلامی را هدف این
اقدام خود دارند تا عضویتش را در سازمان همکاری اسلامی تعلیق یا آن را اخراج کنند.
در تمهید برای چنین اقدامی، ماه گذشته ۱۱ کشور عربی در نامه ای به بان کی مون
دبیرکل سازمان ملل متحد در مورد "ادامه نقش منفی ایران که باعث درگیری و بی
ثباتی در منطقه شده و همچنین سیاست های توسعه طلبانه، عدم رعایت حق حاکمیت ملی و
مداخله های پی در پی در امور داخلی کشورهای عربی" هشدارداده بودند.
این کشورها شامل شش کشور شورای همکاری خلیج فارس (بحرین، کویت، عمان، قطر،
سعودی و امارات) و پنج کشور دیگر عربی از جمله مصر، اردن، مراکش، سودان و یمن می
باشند. در میان این کشورها به ویژه حضور عمان که به طور سنتی واجد روابط حسنه با
تهران است، به دلیل چرخشی که در سیاست خارجه اش در برابر ایران مشاهده می شود،
بسیار تامل برانگیز است.
اینک به دنبال آن نامه به دبیرکل، فعالیت هایی از برخی کشورهای عربی دیده می
شود که به دنبال اخراج جمهوری اسلامی از سازمان همکاری اسلامی هستند. در این میان
نقش عربستان به وضوح بارز است. این کشورها از جمله در سیزدهمین اجلاس سران کنفرانس
اسلامی در استانبول در بیانیه پایانی که از تصویب تک تک کشورهای عضو(از جمله
عراق لبنان) گذشت حزب الله لبنان را سازمانی تروریستی و جمهوری
اسلامی را حامی تروریست معرفی کردند. (مراجعه شود به مقاله: جمهوری اسلامی و شکست دیپلماتیک در سازمان همکاری اسلامی)
دیپلماسی فعال عربستان در این سازمان به گونه ای بود که امیرعبداللهیان معاون وقت
وزیر خارجه ایران، سازمان همکاری اسلامی را به اداره ای از ادارات وزارت خارجه
سعودی توصیف کرده بود.
نفس چنین اظهار نظری از سوی معاون وزیر خارجه خود گویای دست باز عربستان در
بهره بردن از سازمان همکاری اسلامی در راستای منافع خود است. چنانچه می دانیم در
دیگر اقدام اخیر خود، سازمان همکاری اسلامی در توبیخ
حوثی های یمن موافقت خود را در مورد ارجاع مسئله «بمباران مکه» به سازمان ملل
اعلام کرده است.(مراجعه شود به مقاله: ورود سازمان همکاری‌های اسلامی به موضوع اتهام «بمباران مکه»)
بنا به ادعای عربستان، هدف حوثی ها از شلیک یک موشک بالستیکی به درون خاک
عربستان هدف قرار دادن مکه بود.
چنانچه مشاهده می شود عربستان و کشورهای اقماری اش با بهره بردن از انفعال
سیاست خارجی جمهوری اسلامی، فعالانه از سازمان همکاری اسلامی برای پیشبرد اهداف
خود استفاده مفید کرده اند. هیچ استبعادی ندارد که با درخواستی که از سوی شورای
روابط بین الملل خلیج فارس از سازمان همکاری اسلامی شده مسئله تعلیق یا اخراج
جمهوری اسلامی از سازمان همکاری اسلامی صورت جدی به خود بگیرد همچنان که پیشتر این
سازمان عضویت سوریه را نیز به حالت تعلیق در آورده است.
این سازمان در سند تاسیسی اش که مورد
امضای ایران نیز قرار گرفته بود، خود را نماینده "امت اسلامی" توصیف
کرده است. روشن است که اخراج یا تعلیق ایران از این سازمان به معنی اخراج و تعلیق
از عضویت در امت اسلامی تلقی خواهد شد. چنین تلقی از نظر حیثیتی ضربه مهیبی به کشوری
است که خود یکی از اعضای موسس سازمان همکاری اسلامی بوده است. این ضربه حیثیتی آن
گاه دردناک تر خواهد بود که همگان بدانند موتور محرک برای چنین اقدامی علیه تهران
عربستان است.
ماه های پیش رو، مشخص خواهد کرد که مسئله تعلیق یا اخراج جمهوری اسلامی از
سازمان همکاری اسلامی تا کجا امکان تحقق دارد ولی آنچه از هم کنون قابل نتیجه گیری
است، عبارت است از:
یکم؛ انفعال مطلق جمهوری اسلامی در درون سازمان همکاری اسلامی
دوم؛ بهره برداری فعالانه عربستان از سازمان همکاری اسلامی به نفع اهداف خود
سوم؛ ضربه حیثیتی که تا همینجا طرح چنین تقاضایی به جمهوری اسلامی زده است.
http://www.radiofarda.com/a/f35_iran_saudi_islamic_cooprations/28138472.html
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر