http://www.radiofarda.com/content/f3_syria_ambassador_defection/24646665.html
پیشگفتار:
پیشگفتار:
در نخستین ریزش
در کادر دیپلماتیک سوریه، «نواف فارس» سفیر سوریه در بغداد با استعفا از مقام خود
در چهارشنبه گذشته (11 جولای) صف خود را از بشار اسد و حزب بعث جدا کرده و به
اپوزسیون پیوست. وی در مصاحبه ای با شبکه الجزیره پیش بینی کرد که جدایی او، تاثیر بسزایی علیه
دولت سوریه به جا خواهد گذاشت. وی در این مصاحبه بشار اسد را «رییس جمهور پیشین و
جنایتکار کنونی» توصیف کرد که «چندی مردم را با وعده اصلاحات فریب داد».
بدین تریتیب این
اقدام نواف فارس یک بمب خبری به شمار می رود که به گفته هوشیار زیباری وزیر خارجه
عراق، به دلیل طرفداری عمیق او از نظام سوریه یک «غافلگیری غیر مترقبه» برای همگان
بود. دلایل این غافلگیری از زوایایی چند قابل ملاحظه است:
1- معمولا سفرای
کشورهای مجاور و همسایه با حساسیت و نظارت شخص رییس دولت بر گزیده می شود. این از
آن روست که روابط دو کشور همسایه معمولا به دلیل مسائلی از قبیل همکاری های امنیتی
و تجاری از اهمیت بیشتری نسبت به کشور غیر همسایه برخوردار است اگر چه لزوماً چنین
نیست.
2- نواف فارس صرف
نظر از مقام اداری او به عنوان سفیر سوریه در عراق، یکی از اعضای ارشد حزب بعث
سوریه به شمار می رفت. به عبارت دیگر انتصاب سفیر سوریه در عراق، همواره از میان
معتمدترین فرد نزد دولت سوریه صورت می
گرفت. از این رو برای احراز اعتماد به چنین سفیری، عموما دولت سوریه سفیر معتمد
خود را از میان سرسپردگان به حزب بعث که مدارج گزینش و ارتقا درون حزبی را به
دشواری و طی سال ها متمادی طی کرده، برگزیده تا مو به مو مجری فرامین رییس جمهور سوریه
و حزب بعث این کشور باشد. نواف فارس در پیام ویدئویی خود، هم از مقام سفارت و هم
از عضویت در حزب بعث استعفا داده است.
3- جالب است بدانیم
نواف فارس پس از سه دهه قطع رابطه سیاسی
بغداد- دمشق(2006- 1980)، نخستین سفیر سوریه بود که پس از تجدید رابطه دو کشور در
سال 2006، با انتخاب شخص بشار اسد به عنوان سفیر تام الاختیار سوریه در سپتامبر
2008 عازم بغداد شد.
4-
از دیگر ویژگی های نواف فارس که نشان از پیشینه
درخشان او نزد حزب بعث سوریه داشت این که وی پیش از دوران سفارت خود، استاندار لاذقیه
و القنیطره دو استان مهم سوریه بود. به عبارت دیگر وی از وزارت کشور سوریه به
وزارت خارجه فراخوانده شده بود تا به عنوان سفیر سوریه در یکی از مهم ترین سفارت
خانه های این کشور مجری فرامین و منویات بشار اسد باشد تا بتواند پس از سه دهه قطع
رابطه به ترمیم مناسبات و روابط سوریه با عراق جدید همت گمارد.
5-
با وجود این، نواف فارس پس از جدایی اعلام داشته که دیر زمانی در ارتباط با ارتش آزاد
سوریه و اپوزسیون این کشور بوده و خروج او از عراق با کمک انقلابیون سوری میسر شده
است. چنین اظهاراتی نشان از ارتباط گیری موثر اپوزسیون سوریه با مقامات ارشد سوریه
دارد.
پیامدهای جدایی نواف فارس
با عنایت به پیشینه نواف فارس در مدارج
حزبی و نزدیکی او به شخص بشار اسد که وی را به عنوان سفیر در عراق برگزیده بود، بی
تردید باید استعفای او را ضربه مهلکی برای نظام سوریه به شمار آورد که می تواند روحیه
کادر دیپلماتیک سوریه در سراسر جهان تخریب کند همچنانکه استعفای معاون سفیر لیبی
در نزد سازمان ملل متحد، ضربه سهمگینی برای معمر قذافی بود که متعاقب آن منجر به
استعفای 9 تن از دیپلمات های لیبی و نشانی از فروپاشی نظام لیبی ارزیابی شد.
دیگر ویژگی نواف فارس این است که ریشه های
خانوادگی او از عشایر «عکیدات» است که از گستردگی و پراکندگی زیادی در سوریه و عراق
برخوردار است. جدایی او می تواند عشایر عکیدات در عراق و سوریه را هم به هم پیوند داده
و فشار ها را بر بشار اسد افزایش دهد.
از سوی دیگر عزیمت نواف فارس به قطر (
کشوری که در کنار عربستان رسما اعلام داشته از اعطای هرگونه کمکی به مخالفان بشار
دریغ نخواهد کرد) وزن قطر را سنگین تر و اراده اش را در فشار بر بشار اسد تقویت
خواهد کرد. بدیهی است زین پس قطر با بهره جستن از توان مالی و تبلیغاتی خود (شبکه
تلویزیونی الجزیره) بر جنگ روانی خود علیه رژیم سوریه خواهد افزود کما این که
اخباری زیادی از کمک تسلیحاتی این کشور و عربستان به اپوزسیون نیز منتشر شده است.
سیر ریزش در نظام سوریه تا آنجا از شیب
تند برخوردار است که استعفای نواف فارس به عنوان یک دیپلمات برجسته سوری اندکی پس
از آن صورت می گیرد که ژنرال «مناف طلاس» دوست نزدیک بشار و فرمانده گارد ریاست
جمهوری سوریه نیز با استعفا از مقام خود، مسیر خود را از دولت سوریه جدا کرد. مناف
طلاس فرزند مصطفی طلاس وزیر دفاع پیشین سوریه است که در کنار حافظ اسد، نقش بسزایی
در تحکیم پایه های حزب بعث و شخص حافظ اسد ایفا کرد. جدایی مناف طلاس دلالتی جز بر
این ندارد که او حکومت سوریه را به دلیل فقدان مشروعیت در حال ذوب شدن می بیند.
اظهارات نواف فارس درباره جمهوری
اسلامی
در حالی که هیچ مصاحبه ای از ژنرال
مناف طلاس تاکنون منتشر نشده، نواف فارس اظهارات مهمی را علیه جمهوری اسلامی به
زبان آورده که در نوع خود از اهمیت زیادی برخوردار است. وی در حالی که تصریح
دارد«حق گرفتنی است حتی اگر یک میلیون شهید در این راه داده شود» از حمایت شدن سوریه
توسط جمهوری اسلامی به عنوان «نظامی مبتنی
بر مظلومیت امام حسین و دفاع از مظلوم» اظهار تعجب کرد و از رهبران جمهوری اسلامی پرسید
که «کجائید با این همه ظلم و ستمی که بر مردم سوریه می رود؟».
دیپلمات پیشین سوریه با اظهار تعجب از
پیشنهاد کوفی عنان برای شرکت دادن جمهوری اسلامی در حل بحران سوریه گفت « تهران
خود بخشی از مشکل سوریه است. با این لحاظ چگونه می تواند بخشی از حل بحران این
کشور باشد؟». وی افزود که «جمهوری اسلامی خود یکی از عوامل بقای بشار اسد در حکومتی
است که کشتار های وحشتناکی را در حق مردم این کشور روا می دارد».
نتیجه:
چنین اظهارات صریحی از سوی سفیر پیشین
سوریه به ویژه زیر سوال بردن ایده لوژی جمهوری اسلامی که بر اساس مذهب شیعه برپا
شده است، نه تنها سوریه را آماج انتقادات
خود قرار می دهد که جمهوری اسلامی را به عنوان تنها حامی بشار اسد نیز مورد شدیدترین
انتقادات قرار می دهد. بدین تریتب با توجه به در هم تنیده بودن منافع رژیم جمهوری
اسلامی و رژیم بعث سوریه، دور از واقعیت نخواهد بود که زیان های ناشی از ریزش های
درون رژیم سوریه را، زیان هایی برای جمهوری اسلامی نیز می توان قلمداد کرد.
حسین علیزاده / 17 ژولای 2012
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر