در حالی که اخضر ابراهیمی دیگر عضو بنیاد متنفذان درگیر مذاکرات صلح با طرف های درگیر در سوریه است، دیگر اعضای آن بنیاد از جمله 4 میانجیگری که به تهران سفر نموده اند، مذاکرات مشابهی را در تهران به عمل آورده اند تا مکمل مذاکرات اخضر ابراهیمی باشد.
سکوت خبری رسانه های جمهوری اسلامی از محتوای مذاکرات، نشان از محرمانه نگه داشتن گفتگوها دارد. باید منتظر ماند و دید که آیا سفر هیأت مزبور، نتایج ملموسی را در بحران سوریه به همراه خواهد داشت.
در اتفاقی بی
سابقه، چهار تن از اعضای "بنیاد متنفذان" متشکل از کوفی عنان دبیرکل سابق
سازمان ملل متحد، مارتی آهتیساری رئیس جمهور پیشین فنلاند، اسقف دزموند توتو اسقف کیپ
تاون و ارنستو زدیلو رئیس جمهور پیشین مکزیک برای دیداری سه روزه (27 تا 29 ژانویه
2014) از تهران دیدن نمودند. نامبردگان طی این سفر با حسن روحانی و ظریف دیدار و
گفتگو داشتند. هیچ اطلاعات
دقیقی از مفاد مذاکرات توسط رسانه های داخلی مخابره نشده است.
از نام های این
چهار تن که همگی دارای سوابق درخشان در عرصه تأمین صلح هستند، دانسته می شود که
این سفر می بایست به موضوعی مربوط به تامین صلح در گوشه ای از دنیا که ایران به آن
ارتباط دارد، مربوط باشد.
سفری در سایه فضای جدید سیاسی در ایران
در بیانیه ای
که بنیاد متنفذان پیش از سفر منتشر کرده، برگزاری دیدارهای "محرمانه" با
رهبران ایران به عنوان دستورکار این سفر ذکر شده است.
در حالی که انجام
چنین سفری در ایران تاکنون بی سابقه بوده، بیانیه مذکور صراحتا به فضای سیاسی
متفاوتی که پس از انتخاب روحانی (با اتخاذ سیاست تعامل سازنده) در ایران شکل
گرفته، اشاره دارد و آن را نویدبخش پایان "خصومت میان ایران و جامعه
جهانی" توصیف کرده است. در این بیانیه آمده:« هدف از این بازدید
سه روزه ترغیب و ترفیع روحیه از نو شکل گرفته و پذیرا برای گفتگو مابین ایران و جامعه بین المللی و همچنین بررسی
راههای گسترش همکاری در مورد مسائل منطقه هست. این بنیاد پیشرفت های مثبت اخیر را فرصتی
تاریخی و استراتژیک جهت پایان بخشیدن به سال ها خصومت میان ایران و جامعه بین المللی و از نو
ساختن روابط بر اساس اعتماد و احترام متقابل محسوب می کنند.»
سوریه محور مذاکرات
به رغم اینکه
رسانه های داخلی، اشاراتی به دستور مذاکرات و جزئیات گفتگوهای انجام شده، نداشته و
از کنارمحتوای مذاکرات با سکوت خبری گذشته اند، معلوم است که گفتگو درباره بحران
سوریه یکی از محوری ترین اهداف این سفر را تشکیل داده بود. در بیانیه مزبور بدون
نام بردن از سوریه آمده که:« متنفذان با رهبران ایران بمنظور گفتگو در مورد روشهای مسالمت
آمیز رفع کشمکش و اختلاف های فرقه ای در منطقه تبادل نظر خواهند کرد.»
چنین هدفی از آن
روست که اینک سوریه نه تنها گرفتار در یک جنگ داخلی است بلکه گرفتار در یک جنگ
نیابتی است که عمده بازیگران خارجی آن تهران و ریاض هستند.
علی خامنه ای به
عنوان عالی ترین مقام تعیین کننده سیاست خارجی جمهوری اسلامی، با متمایز دانستن قیام
مردم سوریه از موارد مشابه (تونس، مصر،
لیبی، بحرین، یمن) آن را ساخته و پرداخته امریکا و اسرائیل دانسته بود. با این
تفسیر از بحران سوریه، وی گفته بود:«ماهیت قضیه
در سوریه با ماهیت قضیه در این کشورها متفاوت است. در این کشورها حرکت ضد آمریکا و
ضد صهیونیسم بود، اما در سوریه دست آمریکا آشکار و مشهود است؛ صهیونیست‌ها دنبال قضیه
هستند. ما نباید اشتباه کنیم. ما نباید معیار را فراموش کنیم. آنجائی که حرکت ضد آمریکا
و ضد صهیونیسم است، آن حرکت، حرکت اصیل و مردمی است؛ آنجائی که شعارها به نفع آمریکا
و صهیونیسم است، آنجا حرکت انحرافی است.»
از سوی دیگر
اجلاس ژنو 2، عدم دسترسی به یک راه حل سیاسی مرضی الطرفین را نمایان ساخته است.
معنای شکست ژنو2 ادامه جنگ ویرانگری است که نه تنها زیرساخت های اقتصادی سوریه را
ویران ساخته بلکه خطر سرریز شدن به کشورهای همسایه به ویژه لبنان را دارد. آتشی که
به سوریه افتاده، می تواند یک به یک به کشورهای همسایه و کل منطقه سرایت کند به
ویژه اگر از یاد نبریم جنگ داخلی سوریه اینک در حال تغییر ماهیت از یک جنگ داخلی
در محدوده سوریه به جنگ شیعه- سنی در کل منطقه است.
بنیاد متنفذان چیست؟
گرد هم آمدن 4
نامدار بزرگ از فعالان و میانجیگران صلح
جهانی (که سه تن از آنان برنده صلح نوبل هستند) در سفری بی سابقه به تهران، خود
گویای اهمیتی است که آنان را به این سفر ترغیب کرده است.
بنیاد متنفذان (که ترجمه فارسی
بنیاد "بزرگترها") گروهی از رهبران مستقل و با نفوذ جهان است که به
ابتکار نلسون ماندلا در سال 2007 شکل گرفت تا با بهره بردن از تجربه و نفوذ آنان، صلح،
عدالت، حقوق بشر، مبارزه با بی عدالتی، فقر و جنگ در سراسر جهان گسترش یابد.
ترکیب هیأت اعزامی به تهران
اخضر ابراهیمی، نماینده
کنونی سازمان ملل و اتحادیه عرب، یکی از اعضای بنیاد متنفذان است. همزمان با سفر
این هیأت به ایران، اخضر ابراهیمی در ژنو2 درگیر میانجیگری بین طرف های درگیر در
سوریه بوده است. پیش از اخضر ابراهیمی، این مسئولیت از فوریه 2012 تا دسامبر همان سال
در اختیار کوفی عنان بود.
- کوفی عنان،
دبیرکل پیشین سازمان ملل (ریاست هیأت اعزامی به تهران) کسی است که به دلیل خدمات
برجسته اش، برنده جایزه صلح نوبل در سال 2001 بود. بدین ترتیب کسی ریاست هیات
اعزامی به تهران را برعهده دارد که هم پیشینه ای موفق در دبیرکلی سازمان ملل دارد
و هم با ماهیت جنگ داخلی سوریه آشناست.
مفاد اجلاس موسوم
به ژنو1 (30 ژوئن 2012) مبنی بر تشکیل "یک دولت انتقالی" در سوریه در
زمان مسئولیت کوفی عنان به عنوان نماینده سازمان ملل و اتحادیه عرب تصویب شد. مفاد
اجلاس ژنو1 مورد قبول ایران و دولت سوریه نیست. به دلیل نپذیرفتن مفاد ژنو1، ایران
به کنفرانس ژنو 2 دعوت نشده است.
- مارتی
آهتیساری، دیگر عضو این هیأت، رییس جمهور پیشین فنلاند است که سابقه درخشانی به
عنوان میانجیگر در بحران هایی مثل
کوسوو، آچه، نامبیا و عراق برعهده
داشت. وی به دلیل خدماتش در اینگونه میانجیگری ها برنده جایزه صلح نوبل در سال
2008 است. وی ریاست بنیادی را به نام "ابتکار مدیریت بحران" برعهده دارد
که خود بنیانگذار آن است.
- اسقف دزموند
توتو، از فعالان صلح و رهبران جنبش ضد آپارتاید آفریقای جنوبی است که به دلیل نقش
موثرش در برچیده شدن نظام آپارتاید، برنده جایزه صلح نوبل در سال ۱۹۸۴ شد. مردم
آفریقای جنوبی وی را به عنوان "وجدان اخلاقی" این کشور نام نهاده اند.
وی در ژوئن 2012 در سومین سالگرد جنبش سبز
ایران، پیام ویدئویی بلندبالایی با
عنوان "همبستگی با مردم ایران" ارسال کرد. وی در پیام خود بر این نکته
مهم دست گذاشت که جنبش سبز ایران سرآغاز
تحولات منطقه موسوم به بهار عربی بوده است. وی گفت:«بارقه ای که شما در
ایران افروختید، الهام بخش تغییرات بی سابقه ای در منطقه شده است.»
- ارنستو زدیلو،
رییس جمهور پیشین مکزیک و اقتصاد دان برجسته ای است که پژوهش هایی زیربنایی در
مورد ارتباط کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه انجام داده است. همراه بودن وی در
این سفر، بیشتر برای توصیه هایی است که می تواند وی به دولت ایران برای پیوستن به
اقتصاد جهانی و خروج از انزوا بدهد.
هدف سفر
توافق هسته ای
ایران با 5+1 و چهره ای که دولت حسن روحانی در سیاست خارجی از طریق تعامل سازنده
با جهان از خود ترسیم کرده، نگاه جامعه جهانی را به ایران متفاوت کرده است. این
نکته به وضوح در بیانیه این بنیاد نمایان است. بنیاد منتفذان گام هایی را از سوی
دولت حسن روحانی برای تنش زدایی با دیگر کشورها مشاهده کرده است. درک آنان از
سیاست خارجی دولت حسن روحانی آن است که زمینه کاهش منازعات از جمله در بحران سوریه،
به وجود آمده است.
در حالی که اخضر
ابراهیمی دیگر عضو بنیاد متنفذان درگیر مذاکرات صلح با طرف های درگیر در سوریه
است، دیگر اعضای آن بنیاد از جمله 4 میانجیگری که به تهران سفر نموده اند، مذاکرات
مشابهی را در تهران به عمل آورده اند تا مکمل مذاکرات اخضر ابراهیمی باشد.
سکوت خبری رسانه
های جمهوری اسلامی از محتوای مذاکرات، نشان از محرمانه نگه داشتن گفتگوها دارد.
باید منتظر ماند و دید که آیا سفر هیأت مزبور، نتایج ملموسی را در بحران سوریه به
همراه خواهد داشت.
http://www.radiozamaneh.com/122623#.UuvQ5fmSzUY
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر